KadınPod #31 | Sertab Erener

KadınPod’un 31. bölümünde, Türkiye’ye Eurovision Şarkı Yarışması’nda ilk ve şimdilik tek birinciliğini kazandıran Sertab Erener’in yaşam hikayesini anlatıyorum. Aynı zamanda, Eurovision özlemimle ilgili de sizlerle birazcık dertleşiyorum.

Bu yazıyı podcast olarak dinlemek için:


SERTAB ERENER

Türkiye 2013 yılından beri katılmasa da, ülkemizde hala daha TRT’nin telaffuzuyla Eurovision’ı (örovizyonu) tutkuyla takip etmeye devam eden çok sayıda insan var. Ben de onlardan biriyim. Ama Yurovizyon diyenlerdenim. Hatta her Eurovision haftası geldiğinde, YouTube’da kederlenerek ülkemizin yarışmaya gönderdiği şarkıları üst üste dinlemekten bir türlü vazgeçemiyorum. E tabi, Eurovision dendiğinde aklımıza gelen ilk isim de belli. Kim o isim? Ülkemize Eurovision’daki ilk ve şimdilik tek birinciliği getiren Sertab Erener. Bu bölümde, hem kendisinin yaşam hikayesini anlatırken, hem de biraz Eurovision özlemimle ilgili sizlere dertleşmek istiyorum. Hazırsanız, başlayalım.

Sertab Erener, Nizamettin ve Yücel Erener çiftinin ikinci çocuğu olarak 4 Aralık 1964'te İstanbul'da dünyaya geliyor. Çocukluğu Pierre Loti'de geçen Erener, babasının söylediği Türk sanat müziği şarkılarını dinleyerek büyüyor. Hatta ismi de, “Ey Şûh-i Sertab" isimli şarkıdan geliyor. Babası bu şarkıyı çok sevdiği için kızına "baş ışık" anlamına gelen Sertab adını veriyor.

Erener, 11 yaşındayken ülseratif kolit hastalığına yakalanıyor ve bu hastalık yüzünden lise yılları sürekli hastanelerde geçiyor. Lise ikinci sınıftayken, müzikle uğraşmak ve operacı olmak istediği için İstanbul Belediyesi Konservatuvarı'na başlıyor. Burada, bir süre şan eğitimine devam ettikten sonra İstanbul Devlet Konservatuvarı'nda da dersler alıyor. Klasik müzik eğitimi alarak kariyerine opera dalında devam etmek istese de, sonrasında operadan beklentilerini karşılamayacağı için sahne solistliği yapmayı tercih ediyor.

1987 yılında, Sezen Aksu'nun Memduh Paşa Yalısı'nda düzenlenen doğum günü partisine solist olarak katılıyor. Sezen Aksu, Sertab'ı dinler dinlemez sesini çok beğenerek ona back vokallik teklif ediyor. Zaten hali hazırda solistlik yaptığı için başlarda bu teklife pek sıcak bakmasa da, sonrasında teklifi kabul ediyor. Eurovision ile ilgili ilk adımlarını da 1989 yılında atıyor. Klips grubuyla birlikte 1989 Eurovision Şarkı Yarışması Türkiye Elemeleri'ne "Hasret" adlı şarkıyla katılıyor. Elemelerde 3. oldukları için Türkiye’yi temsil etme şansı bulamıyorlar. 1990 yılında bu sefer elemelere tek başına katılıyor ve ‘’Sen Benimlesin’’ şarkısıyla altıncı oluyor. Aynı yıl, Levent Yüksel ile evleniyor.

90’lı yılların başında adını duyurmaya başlayan Erener, Sezen Aksu, Uzay Hepari, Aysel Gürel ve Garo Mafyan gibi önemli isimlerin desteğiyle ilk albümünü hazırlamaya başlıyor. Özellikle Sezen Aksu’nun verdiği emeği, Sertab Erener şu şekilde anlatıyor; ‘’Sezen'le bu ülkenin, bu toprağın müziğini öğrendim. Ondan sonra burada yapılan müzikle ilgilenmeye başladım. Bu yüzden Sezen bana kaset yaparken çok zorlandı, beni nereye oturtacağını çok düşündü. Çünkü 'Sertab iyi İngilizce söyler, Türkçe söyleyemez.' diyorlardı.’’

Sakin Ol! isimli ilk albümü, 1992 yılında yayınlanıyor. Albüme adını veren Sakin Ol! şarkısıyla birlikte, Aldırma Deli Gönlüm, Ateşle Barut, Vurulduk, Oyun Bitti ve Suçluyum şarkıları oldukça ses getiriyor. 11 yaşından beri mücadele ettiği ülseratif kolit hastalığında kurtulmak için 1993-1994 yılları arasında üç kez ABD'ye giderek ameliyat oluyor. Bu süreçte oldukça zorlanan Erener, zaman zaman hastalık yüzünden öleceğini düşünüyor. ‘’Ben niye buradayım?’’, ‘’Neden ben?’’ gibi soruları sürekli kendine sormaya başladıkça, bu dönemde felsefe kitapları okumaya ve meditasyon yapmaya başlıyor.

Ameliyat sürecinde de, albüm hazırlıklarına devam ediyor. İkinci stüdyo albümü l, 14 Ekim 1994'te yayınlanıyor. Albümdeki Sevdam Ağlıyor ve Rüya adlı şarkılara klip çekiliyor. Rüya şarkısını Sezen Aksu, Erener'in ülseratif kolit yüzünden olduğu ikinci ameliyat öncesinde, arkadaşının hastalığı yüzünden yaşadığı üzüntü üzerine yazıyor. 1996 yılında, eşi Levent Yüksel ile anlaşmalı bir şekilde boşanıyorlar. Aynı yıl, Notre Dame'ın Kamburu filminin Türkçe dublajında Esméralda'yı seslendiriyor. Ayrıca Pentagram'ın gitaristi Demir Demirkan ile yeni bir ilişkiye başlıyor.

1997 yılında Sertab Gibi, 1999 yılında ise kendi adını verdiği 4. albümü yayınlanıyor.  Son albümündeki Yanarım, Zor Kadın, Vur Yüreğim ve Yolun Başında şarkıları kısa sürede listelerde yükselmeye başlıyor. Bu senenin içerisinde, ‘’Private Emotion" adlı şarkısında Ricky Martin'e de eşlik ediyor. Oldukça üretken bir döneme giren Erener, 2001 yılında 5. stüdyo albümü Turuncu'yu yayımlıyor. Turuncu'daki "Kumsalda" ve "Söz Bitti" şarkıları yine kısa sürede birer hit haline gelirken, hemen ardından "Kendime Yeni Bir Ben Lazım" adlı şarkısını yayınlıyor.

2003 yılı ise hem kendisine hem de ülkesine eşsiz deneyimler yaşatacağı yıl oluyor. Ocak ayında, TRT 2003 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Türkiye'yi Sertab Erener'in temsil edeceğini duyuruyor. Şubat'ta, Erener ve Demirkan’ın ortak besteledikleri şarkının adının Everyway That I Can olduğu ve sözlerinin tamamının İngilizce olduğu açıklanıyor. İlk başlarda şarkının İngilizce olmasından dolayı yoğun eleştiriler getiriliyor. Türkiye’nin ilk katıldığı sene 1975’ten beri, Eurovision’a tamamen İngilizce şarkıyla katıldığı ilk yıl 2003 yılı oluyor. Erener, o dönem yapılan eleştirilere şu şekilde yanıt veriyor; ‘’Dünya standartlarına uymak için İngilizce sözler olması gerekiyor. Dünyanın yarısı İngilizce dinliyor, neden bir Türk sanatçısını İngilizce dinlemesinler? İnsanlar Türkçe anlamıyor. Kendi dilimizle anlatmakta zorlanıyorsak, neden boşuna zorlanalım? TRT bana şarkı yaz getir dediğinde, ben de şartlarımı ortaya koydum. 'Şarkıyı İngilizce söylemek istiyorum' dedim."

Everyway That I Can, isimli şarkı 24 Mayıs'ta Riga'da yapılan yarışmada 167 puan toplayarak birinci oluyor. Bu sonuçla birlikte, Sertab Erener Türkiye’ye Eurovision Şarkı Yarışması birinciliğini getiren ilk ve hali hazırdaki tek sanatçı oluyor. Şarkı, Avrupa'daki pek çok ülkede listelere giriyor. Hatta, İsveç ve Yunanistan’ın resmî listelerinde bir numaraya kadar yükseliyor. Ülkesine birincilikle döndüğünde, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası'na layık görülüyor. O dönemin havasıyla birlikte, 2004 yılında Sertab Erener’in ilk İngilizce albümü No Boundaries yayınlanıyor. 2004 yılında, İstanbul’da gerçekleştirilen Eurovision Şarkı Yarışması’nın büyük final açılışını "Everyway That I Can" ve Leave isimli şarkılarıyla yapıyor. Açılış gösterisinde tartışma yaratmasına rağmen kadın semazenlerle sahneye çıkmayı tercih ediyor.

Aynı yıl içerisinde, Sony Müzik'ten ayrılarak Demir Demirkan ile birlikte Simya Müzik şirketini kuruyor. Kendisinin 7., Simya Müzik etiketiyle yayınlanan ilk albümü olan Aşk Ölmez 2005 yılında yayınlanıyor. Ekim'de Eurovision Şarkı Yarışması'nın ellinci yılını kutlamak ve en iyi şarkısını bulmak için düzenlenen Congratulations: Eurovision Şarkı Yarışması'nın 50 Yılı yarışmasında sahne alarak "Everyway That I Can"i söylüyor. 1000 şarkının arasından, Eurovision'un ilk 50 yılının en iyi dokuzuncu şarkısı seçiliyor. Haziran 2010’da sekizinci stüdyo albümü Rengârenk yayınlanıyor. Albümdeki Açık Adres ve Rengârenk, listelerde birinci sıraya kadar yükseliyor. Nisan 2012'de ise, üzerinde bir yıl çalışarak, babası Nizamettin Erener için hazırladığı Türk Sanat Müziği albümü Ey Şûh-i Sertab'ı yayınlıyor. Bu albümünde, 15 eski Türk Sanat Müziği şarkısını aslına uygun olarak yeniden seslendiriyor. Hemen ardından, 2013 yılında Sade isimli albümü yayınlanıyor. Temmuz 2015'te Emre Kula ile evlenen Erener, 1 yıl sonra Kırık Kalpler Albümünü, 2020 yılında ise Ben Yaşarım isimli albümü yayınlanıyor.

Şimdi tekrar dönelim Eurovision’a.. Türkiye Eurovision’ı bıraktı ama inanın o bizi bırakmadı. 2020 yılında koronavirüs sebebiyle yarışma gerçekleştirilemediği için, bir sosyal medya organizasyonu yapmaya karar verdiler. Eski yarışmaların tekrar oylandığı etkinlikte Everyway That I Can, 17 yıl sonra tekrar birinci seçildi. Sertab Erener de, "Yeniden birinci çıkmak gurur verici. Hepinizi çok seviyorum. Teşekkür ederim!" diyerek tekrar tüm sevenlerini selamlamış oldu.

Birinciliğin geldiği geceyi dün gibi hatırlıyorum. O zaman 8 yaşındayım. Hiç Eurovision diye bir şey olduğundan haberim yok. Telefonda rastgele zap yaparken, TRT’de Sertab Erener’i görmüştüm. Hatta, yanımda babaannem vardı. Ona da, ‘’Aaa Sertab Erener konseri varmış!’’ demiştim. Ertesi sabah öğrendim, öyle bir yarışma olduğunu ve birinci seçildiğimizi.. O günden beri de, tutkuyla takip etmeye devam ediyorum. Ülkecek ne güzel günler yaşadık.. Athena’yla coştuk, Manga’nın 2. olmasını asla içimize sindiremedik, alınmasınlar ama Gülseren ve Sibel Tüzün’le de az dalga geçmedik.. ‘’Bunlar bize asla oy vermez!’’ deyip, şaşırdığımız çok anlar oldu. Azerbaycan’dan gelen ‘’Twelve points, goes to Turkey!’’ anonslarına ise hiç şaşırmadık. Eurovision gecelerinin en popüler etkinliklerinden biri de, diğer ülkelerin sanatçılarını Türkiye’deki çeşitli isimlere benzeterek eşleştirmek olurdu. Hepsi, ortak hafızamızın bir yerlerinde..

Türlü bahanelerle yarışmadan uzak kaldığımız koca bir 8 seneyi geride bıraktık. Daha doğrusu, uzak kaldığımızı sandığımız diyelim. Öyle ya da böyle, ya onlar bizi anmaya devam ettiler ya da biz bir şekilde dahil olduk. Azerbaycan’dan katılan sanatçılar Türk bayraklarını sallamaya devam etti, Ukrayna 2016 yılında nakaratı Kırım Türkçesi olan, 1994 isimli şarkıyla birinci oldu. Yarışmalarda geriye dönük nostaljik performanslar sergilenirken, Türkiye’ye hep bir şekilde selam gönderildi. Bana göre kelimenin tam anlamıyla ‘’saçmalık’’ olan bahaneler üzerinde daha ne kadar inat etmeye devam ederiz bilmiyorum. Tek bildiğim, ülke olarak böyle ortak anlara her zamankinden daha çok ihtiyacımız olduğu..

Beni dinlediğiniz için çok teşekkür ederim. Bir sonraki bölümde görüşmek üzere!


KAYNAKÇA

https://tr.wikipedia.org/wiki/Sertab_Erener#Diskografi / https://tr.wikipedia.org/wiki/Eurovision_Şarkı_Yarışması%27nda_Türkiye 

https://www.aksam.com.tr/magazin/sertab-erener-eurovisionda-17-yil-sonra-yeniden-birinci/haber-1078012

https://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/02/160222_ukrayna_eurovizyon

YORUM YAPILMAMIŞ

YORUMUNUZU GÖNDERİN